"What we say and how we say it can make the difference between building relationships or breaking them down."
Bron: www.attachmentparenting.org
Deze woorden geven aan hoe belangrijk ons woord en taalgebruik is en hoe kwetsend en pijnlijk woorden vaak zijn voor de ander of voor onszelf en met weinig aandacht voor wat er werkelijk in de ander leeft. Wanneer ik de zin onlangs in de nieuwsbrief van attachmentparenthinginternational las dacht ik er weer eens aan hoe jammer het was dat mijn ouders mij niet leerden wat verbindende (geweldloze) communicatie is en dat het niet tot een verplicht vak behoorde op de scholen die ik bezocht ~Brief aan mijn leraar~ en hoe jammer of het was dat ik deze manier van communiceren niet beheerste toen mijn kinderen jong waren. Want praten vanuit het hart was mij vreemd en in mijn omgeving kwam ik geen volwassenen tegen waar ik mij op kon oriënteren. De manier van praten ervaarde ik van jongs af als vervreemdend en oppervlakkig zonder hoorbare genegenheid of warmte in de woorden en de intonatie. Er was weinig belangstelling in de eigen gevoelens en behoeften en voor die van de ander.
Pas veel later kwam ik via een vriendin -ik ben haar hier nog steeds dankbaar voor- in aanraking met Het drama van het begaafde kind van Alice Miller (1979) en het boek van Marshall Rosenberg (verbindend) Geweldloze communicatie (2003). Ook leerde ik het werk kennen van Thomas Gordon Luisteren naar kinderen (1970). Een wereld ging open en het verrijkte mijn leven zeer dat ik de taal van verbindend communiceren leerde. In het dagelijks leven ervaar ik het als een gift te kunnen praten met mijn kinderen en kleinkinderen als met andere volwassenen vanuit het hart. Helder en direct en met aandacht en respect voor mijzelf en voor de ander.
Deze communicatie methode was voor mij een belangrijk hulpmiddel, ondersteuning en een waardevolle informatiebron bij het structureren van mijn kennis en ervaring en voorzag in mijn behoefte aan leren, groeien, ordening en helderheid. Ik leerde bijvoorbeeld de heilzame werking kennen van het tonen van kwetsbaarheid en de kracht van mededogen geven en ontvangen. Ik zag beter de behoefte achter het gedrag van de ander en vergrootte mijn woordenschat om gevoelens en behoeftes te articuleren. En in plaats van de 'schuld' bij de ander te leggen voor ongemakkelijke gevoelens en gedachten deze te erkennen en er zelf de verantwoordelijkheid voor te nemen.
In de omgang met kinderen was het werk van Gordon me zeer behulpzaam. Ook hier om kennis en ervaring te ordenen en empathie -het vermogen de ander aan te voelen- actief in te brengen. Ik leerde de taal van de acceptatie kennen die feitelijk neerkomt geen macht te gebruiken, in welke vorm dan ook, om het gedrag van het kind te manipuleren en te beheersen. Door actief luisteren en nog beter luisteren kan het kind zelf zijn gevoelens ontdekken en verwoorden en zijn eigen oplossingen vinden voor problemen die hij tegenkomt. Dus leren het kind te accepteren zoals hij is, wil of kan zijn.
Maar deze vaardigheden kon ik mij pas eigen maken en er ten volle van profiteren toen ik in contact kwam met de verdrongen en onderdrukte gevoelens en emoties uit mijn kinderjaren. Want de manier van Rosenberg en Gordon gaat niet in op onderliggende trauma's uit de jeugd en lossen deze ook niet op.
"...The wide range of self-help books on non-violent communication, including the valuable and wise advice given by Thomas Gordon and Marshall Rosenberg, are undoubtedly effective if they are consulted by people who, in their childhood, were able to display their feelings without fear of rebuke and grew up in the company of adults who served them as a model for being at one with themselves. But at a later stage children with serious impairments to their identity do not know what they feel and what they really need. They have to find this out in therapy, repeatedly applying what they have learned to new experiences and thus achieving the security that tells them they are not mistaken. As children of emotionally immature or confused parents they were forced to believe that their feelings and needs were wrong. If they had been right, so they believe, then their parents would not have refused to communicate with them..." http://www.alice-miller.com/en/the-longest-journey/
In het contact met de ander kunnen zeer sterke emoties opkomen die door de woorden, houding of gedraging van de ander 'getriggerd' worden en die eerst in een therapie of op andere wijze meer doorvoeld moeten worden zodat deze aan intensiteit afnemen en er ruimte komt voor sensitiviteit, compassie en empathie. Dan nog vereist het veel inspanning en energie de vroeg gevormde reactiepatronen te trainen, maar al de inspanningen leveren een enorm voordeel op en het heeft mij veel goeds gebracht! De gesprekken die ik nu heb verbinden meer en er is meer uitwisseling van gedachten en gevoelens. Dit vervult mijn behoefte aan delen, nabijheid, verbinding, blijheid en inspiratie. De adviezen die Gordon en Rosenberg geven zijn volgens Alice Miller '...exellent and could save our society if they were used everywhere over the World' http://www.alice-miller.com/en/thomas-gordons-parent-effectiveness-training/
De methode kan een belangrijke rol vervullen om kinderen thuis en op de basisschool al vroeg te leren hun gevoelens serieus te nemen, ze te begrijpen en te ordenen. Dat zou een eerste belangrijke stap zijn naar een vreedzame samenleving. Want volgens Miller (Het drama van het begaafde kind, 1997, p. 106) blijft een beroep op liefde en verstand zinloos zolang stappen in de richting van opheldering van de gevoelens verhinderd worden.
Tags: psychologie
