"Each of the children wanted to please Saint Nicholas, wanted to hear something nice; but before the children could hear those things, they had to listen to the bad things they had done. That was enough to interfere with their openness and attention. The reprimand engendered fear, and they had to repress this fear to retain pleasant memories of the occasion -which was exactly what the parents expected of them. Although the unconscious can never rid itself of the certainty that even the small child is wicked, the child's consciousness will cling for decades to the beautiful version of that celebration. It follows that the future parents will treat their children in exactly the same way, likewise expecting from them great delight in the lovely ceremony without wondering why the children have to be exposed to such a procedure in the first place".
Alice Miller, Banisched Knowledge, 1997.
Nu vijf december nadert en de pepernoten weer in de winkels liggen voel ik de behoefte te vertellen wat mijn gedachten zijn over deze vorm van kindermisbruik. Ik kijk niet met plezier terug op de Sinterklaas ceremonie. Als klein meisje voelde ik angst voor deze vreemde mensen en dreiging van hen uit gaan. De zwarte gezichten, de zak waar cadeautjes in zaten maar ook bedoeld was om stoute kinderen mee naar Spanje te nemen. De roe die altijd dreigend in de buurt was en het boek dat de vreemdeling bij zich had waar in stond waar ik me zoal over moest beschamen en dat 'en public'. Voor het emotionele leven van het kind was geen belangstelling en ik moest mijn gevoelens van angst onderdrukken, maar ook mijn woede dat ik geen bescherming kreeg en me nergens kon verschuilen. En ik herinner me nog levendig hoe teleurgesteld ik was en hoe boos ik me voelde toen ik er achter kwam dat Sinterklaas niet echt was maar verzonnen en dat het mijn ouders waren die niet eerlijk tegen me geweest waren. Ik voelde me misleid en dat was een nare gewaarwording. Het Sinterklaas gebeuren zie ik niet anders als een vorm van kindermisbruik dat de bedoeling heeft het kind ondergeschikt te maken aan de volwassene en het kind blind te maken voor realiteiten.
Als ik in gesprekken met ouders vertel dat het opzettelijk iets laten geloven dat niet klopt, niet de behoefte is van een kind verwijten ze mij weleens dat ik het kind zijn fantasie niet vergun en het beroof van het plezier in het samen zijn en de cadeautjes. Maar als een kind vragen gaat stellen, wat voor vragen dat ook zijn en over welke onderwerpen dan ook, wil het geen leugens horen. Het is belangrijk dat het kind zijn waarneming niet hoeft te ontkennen, te vervormen of in twijfel te trekken, maar dat het serieus genomen wordt in zijn gevoelens zodat die voor hem emotioneel kloppen en dat het leert daarop te vertrouwen.
Ik denk dat ouders onbewust de onderdrukte emoties over de misleiding uit hun eigen kindertijd aan hun kind doorgeven zodat het ook makkelijker wordt het kind andere zaken te laten geloven, zoals bijvoorbeeld religie en dat het zijn ouders behoort te eren. Dit misbruik dient om de onafhankelijkheid van het opgroeiende kind te beschadigen. Maar als we stoppen het kind voor de gek te houden en het eenvoudig en eerlijk vertellen waar het verhaal van Sinterklaas vandaan komt -een bisschop die voedsel verdeelde onder de armen rond Kerstmis- en dat het voor mensen een reden kan zijn een feestje te hebben, kunnen we kinderen beschermen tegen leugens en bedrog. Dan kunnen zijn hersenen zich vrij ontwikkelen op de manier waar hij zelf voor kiest met een eerlijke, oprechte ondersteuning van zijn ouders.
Deze begeleiding kunnen we geven als we de situatie empathisch met het kind meevoelen. Als we onszelf toestaan onze eigen situatie als klein kind te herinneren waarin we ons bedreigd, angstig en beschaamd voelden en daar alleen mee waren. Dat heeft mij persoonlijk geholpen het kind te verstaan. Het is de bevrijding geweest van de onderdrukte gevoelens van angst en woede over de beangstigende, verdorven ceremonies die ik als kind ervaren heb die, toen ik zelf kinderen kreeg, mijn empathie blokkeerden en de niet doorschouwde angst een hinderpaal vormde die mij verwijderde van het emotionele leven van mijn kinderen.
Tags:
