Afweren van gevoelens
Voor de meeste mensen blijft het eigen kinderleed emotioneel verborgen. We willen liever niet weten wat ons in onze kindertijd is aangedaan. Want dat is zo verschrikkelijk geweest dat we vluchten voor de pijnlijke herinneringen in plaats van onszelf toe te staan de pijn van de onderdrukte geschiedenis bewust te voelen. We zorgen ervoor dat de waarheid over ons lot als kind niet aan het licht komt en daarvoor gebruiken we verschillende psychologische afweermechanismen zoals:
Angst: dit is de basis van alle andere afweermechanismen. De angst van het hele kleine meisje of jongetje afgewezen (gestraft) te worden. Deze (oude) angst verhindert ons als volwassene te doen wat het beste is voor ons en onze eigen authentieke gevoelens trouw te blijven.
Projecties: emoties en gevoelens die we zelf ontkennen, verdringen, verbergen, niet kunnen verdragen aan de ander toeschrijven. Bijvoorbeeld, ouders die in hun kind de eigen ouderfiguren zien die het kind slaan, manipuleren, vernederen, gehoorzaamheid verlangen, het onderwijzen en zo meer.
Ontkenning: van gevoelens en behoeften/van de waarheid van het eigen lijden als klein kind.
Verplaatsing: niet mijn vader/moeder heeft me pijn gedaan maar mijn zoon/dochter, man, vriend of vriendin.
Rationalisatie: mijn kind heeft opvoeding nodig.
Idealisering: de klappen van mijn vader/moeder hebben me goed gedaan. Ik heb het zo goed gehad vroeger. Het ontzien, sparen, vergoelijken van de ouders.
Intellectualisering: overmatig gebruiken van abstract praten om pijnlijke gevoelens te blokkeren.
Depressie: het voorkomen van de bewustwording van zeer hevige intense, sterk onderdrukte emoties.
Inactiviteit, zwijgen, niet ingrijpen: het toestaan van kindermisbruik als een recht van ouders, een privé familie aangelegenheid.
Legaal wettelijk toestaan kinderen te disciplineren: dit is niet alleen een afweermechanisme tegen het eigen lijden als kind, maar een fundamentele verloochening van kindermisbruik.
Afweermechanismen beschermden het kind tegen de pijn, maar veroorzaken blindheid in het volwassen leven. Want de onderdrukte emoties en gevoelens vormen een verborgen bron van nieuwe, soms heel subtiele vernederingen in de volgende generatie, schrijft dr. Alice Miller in Het Drama van het Begaafde Kind. Gevoelde pijn en woede daarentegen verdwijnt mettertijd en stelt ons in staat empathie te ontwikkelen voor het kind dat we zelf eens waren en voor onze eigen kinderen en kleinkinderen.
De oorzaak die het kind dwingt ‘to fly from the truth’ volgens Miller op haar website is de angst van het kleine kind voor zijn oppermachtige, dreigende ouders. Deze angst moeten we dus gaan begrijpen zodat deze kan verzwakken. Waarom kunnen zovelen als volwassen man of vrouw niet hun verontwaardiging en woede beleven over het onrecht uit hun kindertijd? Omdat zij nog steeds leven in de realiteit van het kind en bang zijn voor hun ouders en hen idealiseren en ontzien.
Zo'n afweermechanisme maakt dus dat we ons aan het beschermen zijn tegen iets wat allang voorbij is. We zijn ons er niet van bewust want we doen het al van kinds af aan. Als je toch die knop wilt omdraaien en kunt voelen dat het eigenlijk ergens anders over gaat, dan verandert je hele waarneming.
De persoonlijke afweer onderzoeken
Al deze afweermechanismen ontkennen op de een of andere manier de waarheid en leiden er zo toe dat de pijn van de waarheid niet tot ons bewustzijn doordringt. Leer om de afweer die je gebruikt te herkennen, te ontrafelen en om te vormen. Dat kan door de angst van het kleine meisje of jongetje voor zijn ouders diepgaand te begrijpen zodat de angst kan verzwakken en de onderdrukte emoties bevrijd kunnen worden uit de kerker van je ziel. Door afstand te nemen en tot rouw te komen kunnen we het kind ontdekken dat we waren en krijgen we onze levenshonger en creativiteit terug.
Ik wil niet beweren dat het gemakkelijk is om eerlijk over afweermechanismen te zijn, omdat ze ons niet van onze beste kant laten zien. Ook niet, omdat het gevoelens kan opwekken van onwaardig zijn. Dat zijn vroege projecties geweest van onze ouders uit de begin jaren van ons leven; hoe slecht en verkeerd ons natuurlijke gedrag wel niet was te willen leven naar onze eigen gevoelens en behoeften. Kijk dus diep bij jezelf naar binnen en onderzoek welke afweermechanismen jij gebruikt. Geef jezelf een eerlijk antwoord, ook als je de waarheid liever niet zou toegeven, zelfs niet aan jezelf. Denk er dan aan dat je bezig bent belangrijke stappen te zetten om je wonden te helen. We kunnen verschillende afweermechanismen gebruiken die elkaar in de tijd afwisselen.
Ten slotte
Doorschouw zo nauwkeurig mogelijk hoe het handelen van je ouders je bezeerde en verwonde. Vertrouw op je gevoelens en gedachten. Neem ze zeer serieus en koester vooral je zo gerechtvaardigde woede van de pijnlijke gebeurtenissen die je als klein kind moest verduren toen je geheel hulpeloos was en alleen!
Tags:
